De rol van leidinggevenden bij verzuim en inzetbaarheid.

Broninformatie

Door: Jos Hartendorp

Inleiding verzuimpreventie en inzetbaarheid

Leidinggevenden spelen een belangrijke rol bij verzuimpreventie en de inzetbaarheid van het eigen team. Het creëren van binding en het versterken van competenties van team en individu zijn vaardigheden die leidinggevenden moeten hebben om een sterk en gezond team neer te zetten. Lees hier een aantal praktische tips en verhelderende inzichten.

Leidinggevende heeft sleutelpositie bij verzuim en inzetbaarheid

Leidinggevenden hebben een cruciale rol bij het voorkomen, begeleiden en beheersen van ziekteverzuim, maar ook bij het borgen en versterken van de inzetbaarheid. Een betrokken stijl van leidinggeven, aandacht, tijdig herkennen van signalen en het motiverend aanspreken op gedrag en verantwoordelijkheid zijn daarbij cruciaal. Hiermee ontstaat de basis voor het oplossen van problemen, waarbij leidinggevende en medewerker samenwerken.

Balans tussen te lief of te streng bij ziekteverzuim

Leidinggevenden die geconfronteerd worden met verzuim handelen vaak te terughoudend (“te lief”), of gaan er juist “met gestrekt been” in. Voor veel leidinggevenden is het lastig om de dialoog vanuit zakelijk perspectief te voeren. Zeker omdat de kern van het gesprek de gezondheid en inzetbaarheid van de medewerker is. Ook de tegenstelling tussen de WvP (Wet verbetering Poortwachter - met de participatiegedachte) en de AVG (strikte privacyregels) zorgt ervoor dat leidinggevenden vaak weinig speelruimte ervaren.

Preventieve kant van ziekteverzuim verdient meer aandacht.

Het verzuim is vaak divers van aard en een vrij groot deel van het verzuim heeft (al dan niet werkgerelateerde) psychische klachten als primaire oorzaak. Slechts rond de 35% van alle verzuimklachten heeft een direct fysieke oorzaak. De aandacht van leidinggevenden op de preventieve kant is vaak onderbelicht: scherpte op dreigend inzetbaarheidsverlies, medewerkers die ‘minder lekker in de wedstrijd zitten’ oppikken en het actief ophalen van signalen. Focus, kennis en motiverend aanspreekgedrag van de leidinggevende vragen om aanscherping. Deze vaardigheden kun je ontwikkelen.

Verzuim en inzetbaarheid gaat van mens tot mens.

Het is belangrijk dat je binnen je team verzuim en inzetbaarheid op een goede manier bespreekbaar maakt. Wanneer het verzuim in een team te hoog is, heeft ieder teamlid daar last van. En bijna niemand meldt zich graag ziek. Werk daarom ook hierin samen met je teamleden, zodat zij verantwoordelijkheid kunnen én willen nemen voor de eigen inzetbaarheid.

Van schadelast naar goed werknemerschap.

Het reduceren van de schadelast van verzuim gaat veel verder dan alleen de financiële aspecten. Hoe hoger het verzuim, hoe minder mensen inzetbaar zijn. Dit is direct merkbaar in de beschikbare capaciteit en kwaliteit van het afgeleverde werk of zelfs in het risico op arbeidsongevallen. De reductie van verzuim moet leiden tot toename van productiviteit, kwaliteit en werkplezier. De sleutel hiertoe ligt in de inzet van goed leiderschap, van waaruit gemotiveerd wordt tot goed werknemerschap.

Sturen vanuit goed werkgeverschap.

Leidinggevenden moeten vanuit goed werkgeverschap sturen op de gedragscomponent in verzuim en inzetbaarheid. Zodat zij medewerkers ondersteunen om hun verantwoordelijkheid te nemen vanuit goed werknemerschap. De basis hiervoor ligt in een goed ingericht verzuimbeleid, waarbinnen de rollen tussen leidinggevenden en medewerkers, HR en externe dienstverleners op de juiste wijze worden ingevuld. Uitgangspunt hierbij is dat verzuim en inzetbaarheid gedragen thema’s van de organisatie zijn, die op de as tussen leidinggevende en medewerker besproken en gemanaged worden.

Duidelijk beleid rondom verzuim en inzetbaarheid.

Het borgen en versterken van inzetbaarheid van medewerkers is geen lastige bijzaak; het is een taak die 1-op-1 bij de rol van de leidinggevende hoort. Het is essentieel dat iedere leidinggevende vanuit de door zijn of haar organisatie geformuleerde beleidslijnen acteert. Ondanks de mogelijk verschillende verzuimoorzaken en afdelingsspecifieke kenmerken zou de wijze waarop met verzuim en inzetbaarheid om wordt gegaan dus op hoofdlijn overal gelijk moeten zijn. Uiteraard is er ruimte zijn voor inbreng van de eigen persoonlijkheid, maar proces, kaders en criteria moeten overal gelijk en herkenbaar zijn. Dit vraagt veel van de leidinggevende.

Benodigde skills leidinggevenden binnen verzuimproces

Van een leidinggevende wordt binnen het verzuim- en inzetbaarheidsproces verwacht dat hij of zij:

• proactief is in het reduceren en voorkomen van verzuim;
• zich realiseert waar de beïnvloedingsmogelijkheden liggen;
• helderheid heeft over de verschillende rollen in het verzuimproces;
• de bedrijfsarts, HR of andere partijen heldere en gerichte vragen stelt, zodat er scherp kan worden geadviseerd;
• scherp doorvraagt, denkt en handelt (!) in mogelijkheden;
• de medewerker bijstuurt en motiveert om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn inzetbaarheid;
• de medewerker actief ondersteunt om deze verantwoordelijkheid ook te kunnen nemen.

Hiervoor is het belangrijk dat iedere leidinggevende de ‘spelregels’ goed kent, hiernaar handelt en de rolverantwoordelijkheid voor inzetbaarheid van de medewerkers kan en wil dragen. Die spelregels hebben betrekking op de wetgeving (o.a. WVP, AVG, WIA), maar ook op de interne afspraken zoals protocollen, werkafspraken en de dialoog over verzuim en inzetbaarheid.

Vaardigheden in verzuim en inzetbaarheid trainen

Een training in verzuim en inzetbaarheid kan je organisatie weerbaar en sterk maken. Maar denk niet dat alleen een training alles oplost. Een goede voorbereiding is namelijk essentieel. Wij adviseren u eerst een aantal stappen te ondernemen alvorens een training in te zetten.

Deze stappen hebben wij voor in een compact whitepaper gezet:

"6 stappen voor een geslaagde training in verzuim en inzetbaarheid"

In dit whitepaper ontdekt u hoe u uw organisatie weerbaar maakt tegen verzuim en welke stappen u kunt zetten om de inzetbaarheid van uw personeel te waarborgen.

Vaardigheden trainen met een workshop verzuim en inzetbaarheid

Is uw organisatie goed voorbereid dan kunt u starten met een training voor uw leidinggevenden.

Met onze training "Sturen op verzuim en inzetbaarheid of verzuimreductie" kun je de basis leggen en versterken om vanuit het beleid effectief te handelen. Je kan dan de slag maken van ‘leiding geven’ naar ‘leiderschap’.

Met onze training wordt aandacht besteed aan het resultaatgericht samenwerken tussen leidinggevende, medewerker, HR en het team van de arbodienstverlener. De training richt zich vooral op het vergroten van de positieve impact van leidinggevenden in de gesprekken met hun medewerkers.

Wil je ook je verzuim reduceren en de toekomstige inzetbaarheid vergroten?

Lees meer over onze training Verzuim en inzetbaarheid.